ارزیابی آسیب پذیری بافت تاریخی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

نویسندگان

  • محمد اسکندری کارشناس ارشد مدیریت در سوانح طبیعی، دانشکده¬ی محیط زیست، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

وجود شهرهای با قدمت زیاد و مشکلات مربوط به شهرسازی بی‌برنامه و گسترش بافت‌های فرسوده‌ی شهری باعث شده است تا خطر زمین‌لرزه و تخریب‌های ناشی از آن بسیاری از شهرهای کشور ما را نیز تهدید کند. اما آنچه اهمیت این تهدید را در مورد بافت‌های تاریخی دو چندان می‌کند، از یک‌سو ارزش‌ این بافت‌ها به‌عنوان سرمایه‌ای ملی و از سویی دیگر مشکلات و نارسایی‌هایی است که به دلایل گوناگون در زمینه‌های کالبدی، اجتماعی و فرهنگی در این فضاها بروز کرده است. مدیریت بحران ناشی از زلزله در بافت‌های تاریخی را می‌توان بسیج و سازماندهی تمامی امکانات و توانایی‌های کشور برای مقابله با بحران ناشی از وقوع زلزله و تبدیل آن به شرایط عادی و فرصتی برای بازسازی مطلوب و مناسب مناطق دارای بافت تاریخی باارزش تعبیر نمود. در این پژوهش ابتدا به شرایط ویژه‌ی بافت تاریخی محله‌‌ی فهادان یزد که زمینه‌ی آسیب‌پذیری آن را در برابر سوانح طبیعی فراهم نموده است، توجه گردیده است، سپس به تعریف شاخص‌های مؤثر در آسیب‌پذیری بافت تاریخی یزد و وزن‌دهی و اولویت‌بندی آن‌ها با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و نرم‌افزار  Expert choiceپرداخته می‌‌شود و در انتها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نقشه‌ی آسیب‌پذیری محله‌ی فهادان یزد ارائه می‌گردد. با توجه به این نقشه، مشاهده می‌گردد که توزیع مناطق با آسیب‌پذیری بالا، حدود 65 درصد از مساحت محله را در بر گرفته است. 20 درصد از محله، دارای آسیب‌پذیری متوسط و بقیه‌ی مساحت محله را فضاهای دارای آسیب‌پذیری کم به خود اختصاص داده‌اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی آسیب پذیری بافت تاریخی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)

وجود شهرهای با قدمت زیاد و مشکلات مربوط به شهرسازی بی­برنامه و گسترش بافت­های فرسوده­ی شهری باعث شده است تا خطر زمین­لرزه و تخریب­های ناشی از آن بسیاری از شهرهای کشور ما را نیز تهدید کند. اما آنچه اهمیت این تهدید را در مورد بافت­های تاریخی دو چندان می­کند، از یک­سو ارزش­ این بافت­ها به­عنوان سرمایه­ای ملی و از سویی دیگر مشکلات و نارسایی­هایی است که به دلایل گوناگون در زمینه­های کالبدی، اجتماعی ...

متن کامل

مدل سازی آسیب پذیری ساختمانی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی نمونه موردی : بافت تاریخی شهر کاشان

با توجّه به رشد جمعیّت و افزایش شهرنشینی، وقوع حوادث طبیعی مثل زلزله می تواند خسارات و تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعة شهر ها و کشورها را دچار وقفه نماید. ضرورت کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر این پدیده، به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی کالبدی، برنامه ریزی شهری و طراحی شهری محسوب می گردد. در این راستا اوّلین گام شناسایی میزان آسیب پذیری اجزا و عناصر شهری و تحلیل ارزیابی آن با استفاده از م...

متن کامل

مدل سازی آسیب پذیری ساختمانی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی نمونه موردی : بافت تاریخی شهر کاشان  

با توجّه به رشد جمعیّت و افزایش شهرنشینی، وقوع حوادث طبیعی مثل زلزله می تواند خسارات و تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه شهر ها و کشورها را دچار وقفه نماید. ضرورت کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر این پدیده، به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی کالبدی، برنامه ریزی شهری و طراحی شهری محسوب می گردد. در این راستا اوّلین گام شناسایی میزان آسیب پذیری اجزا و عناصر شهری و تحلیل ارزیابی آن با استفاده از م...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده شهر مرودشت در برابر زلزله با استفاده از (AHP) و (GIS)

شهر زیستگاه متراکم انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. موقعیت جغرافیایی شهر مرودشت به گونه‌ای است که هم از نظر توپوگرافی و هم از نظر زمین شناسی درونی زمین، خطر وقوع زلزله این شهر را تهدید می‌نماید. وجود گسل‌های درونی زمین در منطقه مرودشت و اطراف آن، سابقه فعالیت این گسل‌ها، دوره بازگشت زلزله و پهنه‌بندی خطر لزره‌ای در ...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده شهر مرودشت در برابر زلزله با استفاده از (ahp) و (gis)

شهر زیستگاه متراکم انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. موقعیت جغرافیایی شهر مرودشت به گونه ای است که هم از نظر توپوگرافی و هم از نظر زمین شناسی درونی زمین، خطر وقوع زلزله این شهر را تهدید می نماید. وجود گسل های درونی زمین در منطقه مرودشت و اطراف آن، سابقه فعالیت این گسل ها، دوره بازگشت زلزله و پهنه بندی خطر لزره ای در ...

متن کامل

مدلسازی آسیب پذیری اجتماعی شهرها در برابر زلزله با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارARC GIS(مطالعه موردی: منطقه 1 شهر تبریز)

بلایای طبیعی علی الخصوص زلزله همواره تهدیدی برای فعالیت­های بشری محسوب می­شده است،که علی­رغم پیشرفت­های تکنولوژیکی در ابعاد مختلف هم اکنون نیز شاهد خسارات و تلفات این پدیده به­ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشیم. تا چند دهه اخیر دیدگاه ها ونظرات در رابطه با آسیب­پذیری ناشی از زلزله صرفا محدود به عوامل کالبدی بود، اما این اواخر دیدگاه­ها به چند بعدی بودن مساله آسیب­پذیری تاکید دارند. و این هما...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 1

صفحات  5- 13

تاریخ انتشار 2013-09-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023